Astygmatyzm jest dosyć powszechną wadą wzroku – dotyka on więcej niż 40% osób mających kłopoty ze wzrokiem. Na czym polega? Skąd się bierze? Czy można go wyleczyć?
Astygmatyzm – definicja
Astygmatyzm (inaczej: niezborność rogówkowa) polega na zniekształceniu widzenia na skutek niesymetryczności rogówki oka. Astygmatyk odczuwa tę wadę jako krzywienie obrazu i pogorszenie czułości oraz ostrości.
Zobacz: Czym jest daltonizm?
Choroby oczu – astygmatyzm
Nie wiadomo dokładnie, skąd bierze się astygmatyzm. Wiemy natomiast, że jest on dziedziczny. Najczęstszą przyczyną jego powstawania jest deformacja rogówki lub soczewki. Może być również powikłaniem po zabiegu chirurgicznym, albo konsekwencją schorzeń rogówki. Do objawów astygmatyzmu zaliczamy:
- bóle oczu,
- bólu głowy (w okolicy czoła),
- tarcie oczu,
- mrużenie oczu,
- widzenie gwiazd jako plamek,
- przekrzywianie głowy,
- widzenia jak za mgłą,
- napięcie w obrębie gałek ocznych,
- swędzenie, pieczenie i łzawienie oczu,
- widzenie linii prostych jako krzywych,
- zamazane widzenie przy obserwacji przedmiotów z bliska i z daleka,
- częstsze mruganie,
- problemy z koncentracją,
- mylenie liter,
- szybkie zmęczenie podczas czytania,
- niedostateczne rozumienie tekstu, który się czyta,
- nieostre kontury,
- zmęczenie przy wysiłku wzrokowym,
- brak widzenia jednocześnie linii poziomych i pionowych.
Rodzaje astygmatyzmu
Najczęściej spotykany jest astygmatyzm regularny. Polega on na tym, że przekroje układu optycznego oka są zorientowane wobec siebie prostopadłe. Możemy podzielić go na 3 formy:
- astygmatyzm regularny prosty – rogówka jest bardziej stroma w przekroju pionowym niż w poziomym, przez co załamanie światła w pionie jest większe,
- odwrotny – załamanie światła jest większe w płaszczyźnie poziomej,
- skośny – występuje wtedy, gdy oś mieści się w zakresach między astygmatyzmem regularnym prostym i odwrotnym.
Istnieje również klasyfikacja kliniczna rodzajów astygmatyzmu:
- astygmatyzm krótkowzroczny zwykły – jedno oko jest miarowe, drugie krótkowzroczne,
- krótkowzroczny złożony – jedno i drugie oko jest krótkowzroczne,
- astygmatyzm nadwzroczny zwykły – jedno oko jest miarowe, drugie – nadwzroczne,
- nadwzroczny złożony – oczy są nadwzroczne,
- astygmatyzm mieszany – jedno oko jest krótkowzroczne, drugie jest nadwzroczne.
Astygmatyzm dzieli się także na rogówkowy, soczewkowy i mieszany. W przypadku tego pierwszego rogówka przypomina piłkę do rugby. Soczewkowy objawia się nieprawidłowościami odnośnie soczewki oka, a mieszany – nieprawidłową budową soczewki i zniekształceniem rogówki.
Leczenie astygmatyzmu
Noszenie odpowiednich soczewek lub okularów jedynie koryguje wadę wzroku. Leczenie odbywa się metodą laserową i polega na zmianie krzywizny rogówki. W tym celu stosuje się laser excimerowy, który możemy podzielić na dwa typy:
- LASIK – technika dwuetapowa, której celem jest wymodelowanie powierzchni rogówki w taki sposób, aby mogła właściwie ogniskować obraz na siatkówkę,
- PRK – zabieg na rogówce, który ma wymodelować promieniem lasera centralnej powierzchni rogówki w taki sposób, aby ogniskowała ona obraz na powierzchnię siatkówki.
Nieprawidłowa korekcja wzroku przy astygmatyzmie może wywołać zapalenie spojówek i bóle głowy. Osoby prowadzące pojazdy mogą odczuwać większe zmęczenie i mają zaburzoną ostrość widzenia. Natomiast u dzieci może wpływać na ich niechęć do uczenia się i sprawia, że mają mniej energii.
Zobacz: Jakie korzyści niesie ze sobą laserowa korekcja wzroku?
