Wątroba jest bardzo wielofunkcyjnym organem i jednocześnie pełni wiele różnych, istotnych ról w naszym ciele. Gdy zaczyna niedomagać, pojawiają się bardzo charakterystyczne objawy, które powinny skłonić nas do pójścia do lekarza. W jaki sposób badanie ALT może pomóc nam w określeniu stanu naszej wątroby? Kiedy należy je wykonywać i jak interpretować wyniki?
1. Kiedy wykonać badanie ALT?
2. Norma ALT
3. Jak się przygotować do badania ALT?
4. ALT i AST – próby wątrobowe
Kiedy wykonać badanie ALT?
Badanie ALT ma na celu wykrycie potencjalnego uszkodzenia wątroby. Przeprowadza się je poprzez pobranie krwi, a następnie oznaczenie poziomu aminotransferazy alaninowej – stąd skrótowa nazwa procedury. Powinno ono być wykonywane przy okazji badań przesiewowych, najlepiej wykonywanych rokrocznie. Poza rutynowym sprawdzeniem poziomu tego enzymu we krwi, należy zgłosić się na badanie ALT w sytuacji, gdy:
- chorujemy na cukrzycę;
- borykamy się z nadwagą;
- mamy podejrzenie wirusowego zapalenia wątroby;
- przyjmujemy na stałe leki;
- zauważamy u siebie objawy mogące świadczyć o problemie z poprawnym działaniem wątroby (ból brzucha, zmiany skórne, złe samopoczucie, zmiana koloru moczu etc.).
Jeżeli nie jesteśmy pewni tego, czy powinniśmy zdecydować się na wykonanie oznaczenia ALT w naszym badaniu krwi, nie wahajmy się skonsultować z lekarzem. Dzięki temu będziemy w stanie lepiej zorientować się, jakich oznaczeń w próbce potrzebujemy, a także dlaczego należy je wykonać.
Norma ALT
Przede wszystkim warto wiedzieć, że enzym aminotransferazy alaninowej nie znajduje się jedynie w wątrobie: jest obecny również w nerkach, mięśniu sercowym oraz mięśniach szkieletowych. U zdrowej osoby jego poziom jest niski – normą określamy stan pomiędzy 5 a 40 U/I. Podwyższenie poziomu tego enzymu może świadczyć o problemach z prawidłowym wydzielaniem żółci przez wątrobę. Czasem jest ono związane również z przyjmowanymi lekami, w szczególności tabletkami antykoncepcyjnymi, statynami, lekami przeciwnowotworowymi czy psychotropowymi. Problemy ze zmieszczeniem się w normie mogą mieć także osoby stosujące środki obniżające cholesterol oraz podejmujące bardzo intensywny wysiłek fizyczny.
Jak się przygotować do badania ALT?
Do zbadania poziomu aminotransferazy alaninowej przygotowujemy się jak do standardowego pobrania krwi. Na przeprowadzenie procedury powinniśmy zgłosić się rano, na czczo. Aby wynik był klarowny nie można spożywać alkoholu na 24 godziny przed badaniem. Jeżeli przyjmujemy leki, należy poinformować o tym lekarza z odpowiednim wyprzedzeniem.
Wynik i poziom ALT może powiedzieć nam nie tylko o tym, czy jesteśmy zdrowi lub chorzy, ale też o tym, co dokładnie nam dolega. Przeczytaj więcej o badaniu ALT na stronie: https://diag.pl/sklep/badania/alt/.
ALT i AST – próby wątrobowe
Bardzo często do badania ALT oznacza się dodatkowo także parametr AST, czyli ilość aminotransferazy asparginianowej. Dzieje się tak ze względu na zależność pomiędzy tymi dwoma markerami – ich wzajemna relacja jest równie istotna, jak poziom obydwu enzymów. Ze względu na to badanie łączne określa się mianem prób wątrobowych.
Zależność pomiędzy ALT a AST określa się jako wskaźnik Ritisa. W sytuacji, gdy jesteśmy chorzy, stosunek AST do ALT jest niski, ale aktywność ALT znacznie przewyższa tę AST. Wyniki wspólnego testu mogą być podstawą do stwierdzenia poważnych chorób wątroby, jak celiakia, wirusowe lub autoimmunologiczne zapalenie wątroby czy uszkodzenia związane z nadużywaniem alkoholu, na przykład marskością.
